ترانسفورماتورهای مدرن    

در ترانسفورماتورهای جدید و استفاده از فولادهای بهتر، به عنوان هسته ترانسفورماتور، می‌توان به صورتی مؤثر تلفات بی باری ترانسفورماتور را کاهش دهد که یکی از تلفات اصلی انرژی در ترانسفورماتور‌ها می‌باشد. تلفات بی باری با جایگزینی فولاد با فلزات غیرمتبلور می‌تواند حتی کاهش بیشتری نیز در پی داشته باشد.
 
عکس تزئینی
ترانسفورماتورهای قدرت قلب شبکه‌های انتقال و توزیع می‌باشند و رقابت فزاینده بین تولیدکنندگان انرژی فشاری به سازندگان ترانسفورماتور‌ها وارد می‌کند تا قابلیت اعتماد آن‌ها را بیشتر کرده و قیمتشان را کاهش دهند.
ساخت ترانسفورماتورهای قدرت در اواخر قرن هجدهم امکان پذیرشد و توسعه یافت. از آن زمان تا به امروز مفاهیم اولیه ترانسفورماتور‌ها همچنان ثابت مانده اند. به هرحال، تکنیکهای طراحی و ساخت آن‌ها برای افزایش بازده و کاهش قیمتشان بهبود یافته اند.
چرا به طرح‌های جدیدتر برای ساخت ترانسفورماتورهای نیازمندیم؟ به همراه برتری طراحان و با توجه به هزینه‌های توسعه و تحقیق صرف شده، ترانسفورماتورهای مدرن بسیار کوچکتر و ارزانتر هستند و قادرند تا بازده قابل توجهی را با قیمت تمام شده کمتر انرژی ارائه کنند.
به ویژه برای کشورهایی مانند آمریکا، ترانسفورماتورهای مدرن می‌توانند نقشی اساسی در کاهش تلفات شبکه بازی کنند. این کشور تنها ۴ درصد جمعیت جهان را در خود جای داده است، اما ۲۵ درصد گازهای گلخانه‌ای جهان را تولید می‌کند. آمریکا بیش از ۹۲۰۰ نیروگاه دارد که بیشتر آن‌ها کهنه و قدیمی می‌باشند و به دلیل بازده اندکشان نیاز است تا جایگزین شوند. از سال ۱۹۸۲ تا کنون، رشد تقاضای برق در آمریکا سالانه ۲۵ درصد بیش از شبکه‌های قدرت بوده است درحالیکه ترانسفورماتورهای موجود مقدار زیادی از انرژی الکتریکی تولید شده را هدر می‌دهند. ترانسفورماتورهای بهتر و استفاده از فولادهای بهتر، به عنوان هسته ترانسفورماتور، می‌تواند به صورتی مؤثر تلفات بی باری ترانسفورماتور را کاهش دهد که یکی از تلفات اصلی انرژی در ترانسفورماتور‌ها می‌باشد. تلفات بی باری با جایگزینی فولاد با فلزات غیرمتبلور می‌تواند حتی کاهش بیشتری نیز در پی داشته باشد.
 
انواع طرح‌ها
طول عمر یک ترانسفورماتور به عواملی بستگی دارد که مهمترین آن‌ها کیفیت عایق بندی ترانسفورماتور می‌باشد. دو چیز که عایقهای یک ترانسفورماتور را فرسوده می‌سازد عبارتند از: رطوبت و حرارت بیش از حد. با توجه به این دو عامل، طرح‌های مدرن بر محافظت از عایق بندی ترانسفورماتور تکیه می‌کنند. بعضی از این طرح‌ها عبارتند از: روش باز (Open method)، تانکهای درزگیری شده (Sealed Tank Design)، روش نگهدارنده (Conservator Type Design) و تنظیم خودکار فشار گاز (Automatic Gas Pressure Design).
 
گرایش به ترانسفورماتورهای مدرن
به همراه قیمت رو به رشد انرژی و فشار در جهت کاهش قیمت ترانسفورماتورها، در طرح‌های جدید بر تکنولوژی‌های ترکیبی برای رسیدن به تلفات کمتر تمرکز شده است. بیشتر ترانسفورماتور‌ها زمانی به حداکثر بازده خود می‌رسند که با بار ۱۰۰ درصد کار کنند. اما بار ۱۰۰ درصد در شبکه یک فرض ایده آل است و در عمل بیشتر ترانسفورماتور‌ها با باری بسیار کمتر از بار ۱۰۰ درصد کار می‌کنند. با تغییر بار، بازده ترانسفورماتور هم تغییر می‌کند. گفته می‌شود ترانسفورماتورهای جدید ۳۰ تا ۵۰ درصد بازده بیشتر دارند و تلفات آن‌ها در بار ۳۵ درصد ۳۰ درصد کمتر از ترانسفورماتورهای سنتی است. گرایش صنعت ترانسفورماتور‌ها را به مسیری می‌راند که مزیت‌های بیشتری در بازده و هزینه صرفه جویی شده داشته باشند.
 
ترکیب کیسه هوا در منبع انبساط
ترانسفورماتورهای جدید با مخازن نگهدارنده از مخازن انبساط دارای کیسه هوا استفاده می‌کنند که رطوبت خارج شده از روغن ترانس را در هنگام تماس با هوا جذب می‌کند.
 
هوش مصنوعی در مراحل طراحی
بسیاری از ابزارهای جدید طراحی ترانسفورماتور‌ها از تکنیکهای هوش مصنوعی در ترکیب با روش عناصر محدود (finite element method) بهره می‌گیرند. امروزه، هوش مصنوعی به صورتی گسترده برای مدلسازی غیرخطی و سیستمهای مقیاس بزرگ، به ویژه هنگامی که روشهای ریاضی مرسوم در حل مسائل درمی مانند یا اصلا وجود ندارند، بکارگرفته می‌شوند. به علاوه، هوش مصنوعی در حل مسائل بهینه سازی بازده محاسباتی بالایی دارد. به عبارت دیگر، روش عناصر محدود، به ویژه، ظرفیت دارد تا با مسائل هندسه مختلط سرو کله بزند و به جوابهایی با دقت و ثبات برسد.
 
عایقهای ابداعی
فرسودگی عایق‌ها در اثر حرارت سبب کاهش استقامت عایقی و در نتیجه کاهش پایداری در برابر اتصال کوتاه می‌شود. عایقهای جدید دورگه حرارت بالا به هرحال می‌توانند تلرانس حرارتی عایق را بهبود بخشند، مقاومت مکانیکی را افزایش دهند و هزینه نگهداری و تعمیرات ترانسفورماتور را کاهش دهند. عایقهای دورگه شامل لایه هایی از کاغذ سلولزی و کاغذ آرامید هستند. روشهای بهبود دیگر که درجهان رایج شدند، شامل کاهش تعداد مجراهای بین لایه‌ها و تقویت قاب ترانسفورماتور، توانایی مقاومت در برابر جریان اتصال کوتاه را بیشتر می‌کند. انتظار می‌رود تا قابلیت اعتماد و طول عمر بیشتر با بکارگیری عایقهای جدید در ترانسفورماتور‌ها به دست آید و صرفه جویی بیشتری برای تأسیسات الکتریکی به همراه داشته باشد.
 
فواید طرح‌های جدید
برتری تدریجی و رشد یابنده طرح‌های نه تن‌ها به خاطر نیازهای طبیعی بلکه به سادگی به دلیل بازده بیشتر این ترانسفورماتور‌ها می‌باشد. فواید این طرح‌ها عبارتند از:
  • طول عمر بیشتر
  • هزینه کمتر انرژی به دلیل کاهش تلفات
  • کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای
  • استفاده مناسبتر از انرژی، تولید بیشتر با انرژی کمتر
نوشته شده در شنبه یازدهم آذر ۱۳۹۶ ساعت 16:0 توسط : مجتبی صفابخش | دسته : تجهیزات پست های قدرت
  •    []

  •  ترانسفورماتورهای قدرت به لحاظ  عملکرد و هزینه از عناصر ارزشمند سیستم های قدرت هستند و ازاین لحاظ حفاظت این تجهیز بسیار مهم است. در ادامه حفاظت های ترانسفورماتورهای قدرت با سطوح مختلف ولتاژی را در ادامه مشاهده خواهید کرد.
    حفاظت اصلی: حفاظت دیفرانسیل کلی، حفاظت اتصال زمین محدود شده در هر دو سمت و رله کاهش ولتاژ در سمت فشار ضعیف.
    حفاظت کمکی: رله جریان زیاد زمانی واحد آنی در هر دو سمت فشار قوی و متوسط، رله جریان زیاد آنی تپ چنجر، رله جریان زیاد زمانی نوترال برای هر دو سیم پیچ و رله جریان زیاد بر روی نوترال ترانسفورماتور زمین کمکی.
    جهت هماهنگ سازی جریان‌های دو طرف ترانسفورماتور قدرت از دو ترانس جریان کمکی استفاده استفاده می‌کنیم. رله اضافه جریان سمت فشار متوسط ترانسفورماتور با توجه به رله‌های جریانی خطوط ۶۳kv هماهنگ می‌شود؛ و رله سمت فشار قوی با توجه به این رله و مشخصه گرمایی ترانسفورماتور قدرت بایستی هماهنگ گردد. تنظیم جریانی این رله‌ها بایستی به گونه‌ای باشد که اجازه اضافه بار شدن ترانس را در بازه زمانی کوتاهی بدهند.

    حفاظت ترانسفورماتور‌های با ولتاژ اولیه ۲۳۰ و ۴۰۰ کیلو ولت:

    حفاظت اصلی: رله دیفرانسیل، اتصال زمین محدود شده، رله کاهش ولتاژ و رله اضافه شار / ولتاژ.

    حفاظت پشتیبان: رله جریان زیاد لحظه‌ای طرف اولیه، رله جریان زیاد زمانی طرف ثانویه، رله جریان زیاد نوترا ل.، رله جریان زیاد زمانی طرف ثالثیه و ترانسفورماتور زمین – کمکی، رله جریان زیاد زمانی نوتراال ترانسفورماتور زمین – کمکی، رله جریان زیاد آنی تپ چنجر و رله جریان زیاد قابل تنظیم بالا و پایین برای سیم پیچ سوم.

    حفاظت ترانسفورماتور‌های با ولتاژ اولیه ۱۳۲ و ۶۳ کیلو ولت:

    حفاظت اصلی: رله دیفرانسیل، رله اتصال زمین محدود شده، رله کاهش ولتاژ و اضافه ولتاژ.

    حفاظت پشتیبان: رله اضافه جریان اولیه، رله اضافه جریان ثانویه، رله اضافه جریان اتصاال زمین ترانسفورماتور زمین کمکی و رله اضافه جریان نوترال سیم پیچ ستاره.

    رله جریان زیاد سیم پیچ ثالثیه ترانسفورماتور قدرت:

    این رله گذاری به ترانسفورماتور‌های جریان نصب شده در سیم پیچ ثالثیه متصل می‌شوند این حفاظت شامل دو رله جریان زیاد سه فاز است؛ که بوبین‌های آن‌ها بصورت سری و کنتاکت‌های آن‌ها به صورت موازی متصل می‌گردند. یک واحد باید دارای رله زمان معکوس معمولی با تأخیر زمانی طولانی برای حفاظت سیم پیچی ثالثیه از خطا‌های کم دامنه باشد و واحد دیگر نیز باید دارای مشخصه معکوس معمولی با تنظیم زیاد باشد. رله تنظیم زیاد می‌بایستی مقادیر بیش از ۳۰۰ درصد جریان نامی ثالثیه را پذیرفته و سیم پیچی را از خطا‌های سنگین محافظت نماید. مشخصه زمانی معکوس هر دو رله می‌بایستی مطابق با استاندارد IEC باشد. تایمر‌ها باید بر پایه منحنی‌های گرمایی سیم پیچی‌های ثالثیه انتخاب شوند. دامنه ۱ تا ۹۹۹ ثانیه برای تایمر‌های واحد اول و ۰.۲ تا ۲ ثانیه برای واحد دوم مناسب است.

    حفاظت جریان زیاد فاز و نوترال ترانسفورماتور‌های زمین – کمکی:

    حفاظت جریان زیاد زمان معکوس سه فاز برای حفاظت ترانسفورماتور زمین – کمکی در مقابل خطا‌های فاز بسته به نظر طراح می‌تواند منظور شود. همچنین حفاظت جریان زیادزمان معکوس تکفاز برای حفاظت خطا‌های زمین و هماهنگی با رله گذاری خطای زمین سیستم در سمت ثالثیه باید در نظر گرفته شود. این دو حفاظت معمولاً در پست‌های انتقال که ترانسفورماتور زمین – کمکی به ثالثیه ترانسفورماتور قدرت متصل می‌شود مورد استفاده قرار می‌گیرند.
    نوشته شده در یکشنبه پنجم آذر ۱۳۹۶ ساعت 15:19 توسط : مجتبی صفابخش | دسته : تجهیزات پست های قدرت
  •    []

  • امروزه آنالیز گازهای محلول در روغن یا گازکروماتوگرافی یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین آزمونهای عیب‌یابی ترانسفورماتور می‌باشد چرا که: 
    1) تحلیل عیوب ترانسفورماتور با کمک گازکروماتوگرافی قدمتی بیش از 60 سال داشته و تحقیقات بی‌شماری در این خصوص صورت گرفته است.
    2) استانداردهای ملی و بین المللی بسیار زیادی دراین خصوص تدوین شده است.
    3) هزینه انجام آزمون گازکروماتوگرافی بسیار پائین‌تر از آزمونهای الکتریکی است. در نتیجه تکرار آزمون در فواصل زمانی کوتاه و بررسی رشد/کاهش گازها عملی است.
    4) برای انجام این آزمون نیازی به خاموش کردن ترانسفورماتور نبوده و بهتر است نمونه برداری در شرایط واقعی کار ترانسفورماتور انجام شود تا تصویر بهتری از وضعیت تجهیز بدست آید. به جرات می‌توان گفت امروزه نقطه شروع عیب‌یابی ترانسفورماتور و بویژه ارزیابی وضعیت یک ناوگان ترانسفورماتوری آزمون گازکروماتوگرافی است.
    با این وجود این تست پیچیدگی‌هایی نیز دارد:
    1) نمونه‌برداری از روغن ترانسفورماتور (یا گاز رله بوخهلتز) برای انجام آزمون گازکروماتوگرافی نیاز به تجهیزات خاص داشته و شخص نمونه‌بردار باید آموزش‌های لازم در این خصوص را دیده باشد. در صورت نمونه‌برداری غلط، نتایج بدست آمده از آزمون گازکروماتوگرافی گمراه کننده و نادرست خواهند بود.
    2) انجام تست گازکروماتوگرافی به راحتی انجام سایر آزمون‌های روغن نبوده و بعضاً نتایج گازکروماتوگرافی یک نمونه روغن در دستگاه‌های گازکروماتوگرافی مختلف با یکدیگر متفاوت است.
    3) روشهای مختلف تحلیل نتایج گازهای محلول در روغن در برخی از موارد عیوب متفاوتی را نشان می‌دهند که شناسائی عیب ترانسفورماتور را دشوار می‌سازد.
    4) ممکن است همزمان دو یا چند خطا در ترانسفورماتور وجود داشته باشد که امکان تفکیک آنها با آزمون گازکروماتوگرافی دشوار است. به دلایل فوق باید گفت که برخلاف آزمون‌های کنترل کیفی روغن و حتی آزمون‌های الکتریکی، شناسائی عیب ترانسفورماتور با کمک گازکروماتوگرافی به آسانی صورت نگرفته و تحلیلگر باید تخصص بالائی هم در روشهای مختلف آنالیز گازهای محلول در روغن داشته و هم ترانسفورماتور را به خوبی بشناسد. در آزمون گازکروماتوگرافی یا آنالیز گازهای محلول در روغن ترانسفورماتور مراحل ذیل طی می شود:
    1.  نمونه برداری از روغن ترانسفورماتور
    2.  انتقال نمونه به آزمایشگاه
    3.  تزریق نمونه به دستگاه گازکروماتوگراف و اندازه گیری گازهای محلول در روغن (حداقل نه گاز)
    4.  تحلیل نتایج و شناسائی عیوب احتمالی ترانسفورماتور با کمک روشهای مختلف عیب یابی
    نمونه برداری از روغن ترانسفورماتور:
    یکی از حساسترین مراحل انجام آزمون گازکروماتوگرافی نمونه برداری از روغن است چراکه بسیاری از گازهای محلول در روغن (بویژه هیدروژن) در صورت تماس با هوای آزاد از روغن خارج شده و جذب محیط می شوند. به همین دلیل نمونه برداری از روغن باید الزاما با کمک سرنگ مخصوص و بدون تماس روغن با محیط (بصورت ایزوله) صورت گیرد. نمونه برداری از روغن باید توسط کارشناسان متخصص در این زمینه صورت گیرد. بیش از 50 درصد نتایج غلط گازکروماتوگرافی مربوط به نمونه برداری غلط از روغن ترانس می باشد.
     
     
     
     
    عیب یابی ترانسفورماتور با کمک آزمون گازکروماتوگرافی
    نمونه ای از عیب یابی ترانس با کمک آزمون گازکروماتوگرافی 
    نوشته شده در چهارشنبه بیست و چهارم آبان ۱۳۹۶ ساعت 14:12 توسط : مجتبی صفابخش | دسته : تجهیزات پست های قدرت
  •    []

  • هدف های رفتاری:

    1. ترانسفورمر سه فاز را تعریف کند.
    2.  ترانسفورمر سه فاز را با یک فاز مقایسه کند.
    3.  علت استفاده از ترانسفورمرهای سه فاز را شرح دهید.
    4.  ساختمان ظاهری و داخلی ترانسفورمرهای سه فاز تا 20 KV را توضیح دهد.
    5.  طرز کار ترانسفورمر سه فاز را توضیح دهد.
    6.  اتصال ستاره در سیم پیچ های ترانسفورماتور را با رسم شکل تعریف کند.
    7.  کاربرد اتصال ستاره را توضیح دهد.
    8.  اتصال مثلث در سیم پیچ های ترانسفورماتور را با رسم شکل تعریف کند.
    9.  کاربرد اتصال مثلث را توضیح دهد.
    10.  اتصال زیگزاگ در سیم پیچ های ترانسفورماتور را با رسم شکل تعریف کند.
    11.  کاربرد اتصال زیگزاگ را توضیح دهد.
    12.  انواع اتصالات ) λ-ζ،λ-Δ،λ-λ ( را شرح دهد.
    13.  کاربرد هر یک از اتصالات ) λ-ζ،λ-Δ،λ-λ ( را بیان کند.
    14.  چگونگی تنظیم ولتاژ در ترانسفورمرهای سه فاز را شرح دهد.
    15.  ترانسفورمرهای سه فاز با اتصال V را شرح دهد.
    16.  حفاظت در ترانسفورمر را تعریف کند.
    17.  انواع حفاظت در ترانسفورمر را نام ببرد.
    18.  عدد گروه در ترانسفورمر را تعریف کند.
    19.  انواع گروه های ترانسفورمر را نام ببرد.
    20.  شرایط موازی کردن ترانسفورمرهای سه فاز را توضیح دهد.
    21.  تقسیم بار بین دو ترانسفورمر موازی را تعریف کند.
    22.  چگونگی تقسیم بار بین دو ترانسفورمر را شرح دهد.
    23.  مثال مربوط به چگونگی تقسیم بار بین دو ترانسفورمر موازی را تشریح کند.
    24.  تمرین مربوط به چگونگی تقسیم بار بین دو ترانسفورمر موازی را حل کند.
    25.  تلفات در ترانسفورمرهای سه فاز را تعریف کند.
    26.  راندمان و روابط مربوط در ترانسفورمرهای سه فاز را توضیح دهد.
    27.  مثال مربوط به محاسبه راندمان در ترانسفورمرهای سه فاز را تشریح کند.
    28.  تمرین مربوطه به محاسبه راندمان در ترانسفورمرهای سه فاز را حل کند.
    29.  کاربردهایی از ترانسفورمرهای سه فاز را بیان کند.
    30.  مشخصات ترانسفورمرهای سه فاز را از روی پلاک استخراج کند.

    شکلک های محدثه

     
    نوشته شده در چهارشنبه پانزدهم دی ۱۳۹۵ ساعت 1:20 توسط : مجتبی صفابخش | دسته : ترانسفورماتورها
  •    []